ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ / Γράφει η Μαρία Πεσλή
Ανάπτυξη λεξιλογίου στην παιδική ηλικία
γράφει η Μαρία Πεσλή,
Η ανάπτυξη λεξιλογίου είναι μια εξελισσόμενη διαδικασία στη ζωή ενός παιδιού. Αρχίζει από τη στιγμή που το παιδί μαθαίνει να αρθρώνει τις πρώτες του λέξεις, συνεχίζεται πιο μεθοδευμένα κατά την προσχολική και σχολική ηλικία και ουσιαστικά δεν σταματά καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Αποτελεί έναν σημαντικό στόχο που επιδιώκει να πετύχει άτυπα το οικογενειακό πλαίσιο και στη συνέχεια το σχολείο τον τοποθετεί σε πρωταρχικό στόχο με τυπικό και οργανωμένο τρόπο (κυρίως μέσα από το μάθημα της Γλώσσας).
Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους ανάπτυξης λεξιλογίου στα παιδιά, που μάλιστα μπορεί να ξεκινήσει από πολύ νωρίς, είναι ο διάλογος (-η συζήτηση-) με τα μικρά παιδιά. Τα παιδιά μαθαίνουν να μιλούν ακούγοντας το περιβάλλον τους να παράγει λόγο, μαθαίνουν καινούριες λέξεις ρωτώντας για τον κόσμο γύρω τους. Οι απορίες των παιδιών και η απάντηση από τους μεγάλους σ’ αυτές με ειλικρινές και γνήσιο ενδιαφέρον, συμβάλλει στον εμπλουτισμό του λεξιλογίου τους. Αργότερα, όταν τα παιδιά αρχίσουν να φοιτούν στο νηπιαγωγείο και πιο μετά στο δημοτικό, βοηθά πολύ αν οι γονείς ρωτούν τα παιδιά τους πως ήταν η μέρα τους στο σχολείο (ή στις άλλες δραστηριότητές τους). Φυσικά δεν πρέπει να αρκούνται σε μονολεκτικές απαντήσεις, αλλά να παροτρύνουν τα παιδιά να μιλούν πιο περιγραφικά για τη μέρα τους και τις εμπειρίες τους. Αν αυτή η καθημερινή συζήτηση με το παιδί μετατραπεί σε «ρουτίνα» της οικογένειας, τα αποτελέσματα στο λεξιλόγιο του παιδιού θα είναι αξιοσημείωτα.
Ένας άλλος τρόπος εμπλουτισμού του παιδικού λεξιλογίου είναι ο βιωματικός ή αλλιώς μέσα από πράξεις. Αρκεί απλά να σκεφτούμε ότι ένα παιδί μέσα από το παιχνίδι (που είναι ένα με τη φύση του) με άλλα παιδιά, μαθαίνει πολλές καινούριες λέξεις. Καλό θα ήταν οι διάφορες παιγνιώδεις δραστηριότητες να συνεχίσουν να έχουν θέση στην καθημερινότητα των παιδιών και κατά την προσχολική και την σχολική περίοδο. Εκτός από το παιχνίδι και οι εικόνες συμβάλλουν στην ανάπτυξη του λεξιλογίου. Πιο εύκολα ένα παιδί αποθηκεύει στο μυαλό του μια λέξη που έχει συνδυαστεί με εικόνα, παρά μια αποκομμένη λέξη. Σ΄αυτό συμβάλλει και η αφήγηση ιστοριών στα παιδιά. Όλοι έχουμε προσέξει με πόσο ενδιαφέρον τα μικρά παιδιά ακούνε να τους αφηγούνται ιστορίες οι μεγάλοι και πόσο έκπληκτοι μένουμε όταν ένα μέρος τους απομνημονεύουν και αφηγούνται και τα ίδια.
Σε όλη την παραπάνω προσπάθεια, σπουδαίο ρόλο μπορεί να παίξει η λογοτεχνία και κάθε είδους τέχνη, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα του κάθε παιδιού. Η λογοτεχνία έχει κύρια θέση, καθώς η ανάγνωση βιβλίων από μικρή ηλικία βοηθά το παιδί να εμπλουτίσει με θεαματικό τρόπο την αποθήκη λεξιλογίου του. Πέρα από την επαφή με τα βιβλία, το να φέρνουν οι μεγάλοι το παιδί σε επαφή με το θέατρο, τον κινηματογράφο, τη μουσική, τη ζωγραφική κλπ, σίγουρα μόνο θετικό πρόσημο θα έχει στο λεξιλόγιο των παιδιών. Τα ειδικά ενδιαφέροντα του κάθε παιδιού μπορούν να αποτελέσουν μια καλή αφετηρία στην όλη διαδικασία. Και εμάς άλλωστε ως ενήλικες, όταν μας ενδιαφέρει ένα θέμα, συγκρατούμε πιο εύκολα λέξεις ή πληροφορίες σχετικά μ’ αυτό.
Κλείνοντας, θα λέγαμε πως η ανάπτυξη λεξιλογίου είναι πρωταρχικής σημασίας, καθώς ένα πλούσιο λεξιλόγιο οδηγεί σε μια πιο «πλούσια» σκέψη. Σκεφτόμαστε κυρίως με λέξεις, επομένως όσο πιο πολλές λέξεις έχουν αποθηκευτεί στο μυαλό ενός παιδιού, τόσο πιο εμπλουτισμένος θα είναι και ο τρόπος σκέψης του.
Δείτε ακόμα:
- Πώς γράφω Έκθεση στο Δημοτικό
- Πώς γράφω Περίληψη στο Δημοτικό
- Δεν ευθύνονται τα παιδιά αν δεν έχουν Όρια
- Μήπως να βάλουμε τα βιβλία στη ζωή των παιδιών;
- Πώς να βοηθήσω το παιδί που αγχώνεται;
Κατηγορία: ΑΡΘΡΑ