ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗ ΣΑΛΟΝΙΚΙΑ – Ανάλυση – Περίληψη (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης)
Στην Παναγία τη Σαλονικιά
Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Μπορείτε να διαβάσετε το κείμενο «Στην Παναγία τη Σαλονικιά» από το διαδραστικό σχολικό βιβλίο εδώ.
Ενότητες – πλαγιότιτλοι
1η ενότητα: στροφές 1-5 («Στο κέντρον της επάνω πόλεως […] όλ’ αφιερώματα των πλοιάρχων.»)
Πλαγιότιτλος: Η περιγραφή του ναού της Παναγίας της Σαλονικιάς
2η ενότητα: στροφές 6-7 («Κι οι καπεταναίοι οι παλαιοί […] την Παναγία την Σαλονικιά.»)
Πλαγιότιτλος: Η σχέση των καπεταναίων με την Παναγία
3η ενότητα: στροφή 8 («Άμποτε να ’σαι βοηθός […] να είσαι βοηθός και σωτηρία.»)
Πλαγιότιτλος: Η επίκληση του ποιητή στην Παναγία
Περιληπτική απόδοση κειμένου
Ο ποιητής περιγράφει τον ναό της Παναγίας της Σαλονικιάς στη Σκιάθο. Αναφέρεται στην τοποθεσία της εκκλησίας, στην όψη και στην εσωτερική της διακόσμηση. Εκφράζει τον θαυμασμό του για το τέμπλο, τα εικονίσματα και τα στολισμένα στασίδια. Ακόμα, δίνει πληροφορίες για τα αφιερώματα των καπεταναίων, τη σημαντική συμβολή τους στην οικοδόμηση του ναού, καθώς και την αγάπη και την πίστη τους στη Θεοτόκο. Τέλος, απευθύνει ο ίδιος προσωπική επίκληση στην Παναγία, ζητώντας της να προστατεύει τους ναυτικούς, καθώς και τον υπόλοιπο κόσμο, που ταλαιπωρείται και δοκιμάζεται καθημερινά.
Αφηγητής – γλώσσα και ύφος
Ο αφηγητής είναι πρωτοπρόσωπος, ωστόσο δεν δηλώνει άμεσα την παρουσία του. Περιγράφει σε γ΄ πρόσωπο την εκκλησία και τις ενέργειες των ναυτικών («στέκει ο ναός της Παναγίας», «οι νορίτισσες που εκκλησιάζονται», «καθένας έχει στο ναό βαλμένο» κ.ο.κ.), ενώ στην τελευταία στροφή μιλά σε α΄ και σε β΄ πρόσωπο απευθύνοντας επίκληση προς την Παναγία («να ’σαι βοηθός, Παρθένα μου»).
Η γλώσσα του κειμένου είναι απλή δημοτική, διανθισμένη με τύπους της καθαρεύουσας («κέντρον», «πόλεως», «λιμένος», «προσόψεως» κ.ο.κ.). Επίσης, απαντούν εκκλησιαστικοί όροι και εκφράσεις («τέμπλο», «νορίτισσες», «στασίδια», «ασημοκάντηλα» κ.ο.κ.), καθώς και λαϊκοί, ιδιωματικοί τύποι («νορίτισσες», «γολετίτσες», «μπάρκα τριοκάταρτα», «γαληνιάζει», «άμποτε»).
Το ύφος είναι λυρικό, παραστατικό, γλαφυρό, καθώς υπάρχει πλήθος σχημάτων λόγου (εικόνες, μεταφορές, επαναλήψεις, ασύνδετα κ.ά.). Η αφήγηση γίνεται σε τόνο χαμηλόφωνο και δημιουργεί μία αίσθηση γαλήνης και ηρεμίας.
Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου: Βοήθημα με Λύσεις/Απαντήσεις
Η παραπάνω ανάλυση του κειμένου Στην Παναγία τη Σαλονικιά αποτελεί μέρος του βοηθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α΄ Γυμνασίου. Το βοήθημα περιλαμβάνει τις θεματικές ενότητες και πλαγιότιτλους, την περίληψη του κειμένου, σχόλια για τον αφηγητή, τη γλώσσα και το ύφος καθώς και τις λύσεις-απαντήσεις στις ερωτήσεις και τη διαθεματική εργασία.
Κατηγορία: ΑΡΘΡΑ